Topstuk verkopen om bezuinigingen op te vangen?

In 2011 kondigt MuseumgoudA aan dat het van plan is een topstuk uit de collectie – een schilderij van Marlene Dumas – in Londen te laten veilen. 

Verkoopplannen 

Het veilinghuis verwacht het werk te kunnen verkopen voor een bedrag tussen 800.000 en 1.400.000 euro. De verkoopplannen worden door het museum verdedigd met twee argumenten: in het licht van het herziene collectiebeleid moet het schilderij van Dumas worden beschouwd als 'een zwerfkei in onze collectie' en bovendien wordt het museum geconfronteerd met forse bezuinigingen op de gemeentesubsidie en met tekorten uit het verleden. De geplande verkoop zou het museum van de financiële ondergang kunnen redden.

Grote ophef museumwereld 

Dit voornemen leidde tot grote ophef in de museale wereld. De Museumvereniging besloot daarop de Ethische Commissie voor Musea (ECM) te vragen zich uit te spreken over de vraag of de door MuseumgoudA aangevoerde argumenten toereikend waren om de voorgenomen verkoop te rechtvaardigen.

Plannen MuseumgoudA zijn niet verenigbaar met LAMO

Als uitgangpunt dient te gelden, aldus de ECM, dat bij afstoting van een tot de collectie behorend object de Leidraad Afstoten Museale Objecten (LAMO) strikt moet worden na geleefd. Volgens de LAMO kan een besluit om een object af te stoten alleen op inhoudelijke gronden worden genomen. In dat geval moet het object 'in beginsel' eerst worden aangeboden aan andere musea. Pas als geen enkel museum belangstelling toont voor het af te stoten object, kan het museum overgaan tot verkoop aan derden. Opbrengsten uit verkoop mogen echter uitsluitend worden besteed ter verbetering van de collectie door middel van aankoop, actieve conservering of restauratie. Met deze uitgangspunten zijn de plannen van MuseumgoudA niet verenigbaar.

Schilderij toch geveild 

Niettemin heeft het museum zijn plannen doorgezet en op 28 juni 2011 is het schilderij voor € 950.000 (exclusief opgeld) in Londen geveild. Een voorstel om het museum als lid van de Museumvereniging te royeren werd uiteindelijk door de ledenvergadering verworpen. Inmiddels is de tekst van de LAMO op dit punt aangescherpt. 

Download hier het advies (pdf)